Anemia nga mungesa e hekurit (IDA) | GAZETA SHËNDETI

Anemia përkufizohet nga Organizata Botërore e Shëndetësisë si një nivel i Hb nën 120 g/L tek femrat jo shtatzëna dhe 130 g/L tek meshkujt.

Mungesa e hekurit është mungesa më e zakonshme e lëndëve ushqyese në mbarë botën. Nëse nuk trajtohet, mund të rezultojë në anemi. Shenjat dhe simptomat e mungesës së hekurit mund të përfshijnë lodhjen, paaftësinë për të toleruar stërvitjen dhe gulçimin gjatë stërvitjes, dëshirën për substanca që nuk janë ushqyese (pica), sindromën e këmbëve të shqetësuara, dhimbje koke dhe dobësi.

Pacientët me kushte të tilla si dështimi i zemrës  dhe sëmundje ishemike të zemrës   mund të kenë një prognozë më të keqe dhe përkeqësim të simptomave për shkak të mungesës së hekurit dhe anemisë.

Mungesa e hekurit mund të ndodhë në çdo fazë të jetës dhe shpesh është multifaktoriale. Ajo rezulton nga shkaqe fiziologjike (të tilla si periudha e rritjes dhe zhvillimit të shpejtë, marrja e pamjaftueshme e dietës, humbja e rëndë e gjakut gjate  menstruacioneve dhe shtatzënia) ose shkaqe patologjike, (si humbja e gjakut okult ose keqabsorbimi .

Shkaqet e zakonshme të anemisë në pacientët e moshuar përfshijnë mungesën e hekurit (për shembull, për shkak të humbjes kronike të gjakut), mungesën e vitaminës B12 ose folatit, aneminë e sëmundjeve/inflamacioneve kronike dhe sëmundjet kronike të veshkave.

Duhet të identifikohet etiologjia e anemisë dhe, nëse është e nevojshme, pacientët të referohen për ekzaminim dhe trajtim të mëtejshëm.

Përpara operacionit ku ekziston rreziku i humbjes së gjakut prej 500 ml ose më shumë, vlerësimi dhe optimizimi i një pacienti është thelbësor për të identifikuar dhe menaxhuar në kohën e duhur mungesën e hekurit (ID) dhe aneminë e mungesës së hekurit (IDA), . Qëllimi është të përmirësojë rezultatet e pacientit dhe potencialisht të reduktojë rrezikun e një transfuzioni gjaku. Kjo duhet të diskutohet me pacientët pasi mund të ndikojë në kohën e operacionit.

Kur vlerësohen pacientët para operacionit, duhet të kryhet një ekzaminim i plotë i historisë , së bashku me një numërim të plotë të gjakut (duke marrë parasysh indekset e qelizave të kuqe/ekzaminimin e filmit të gjakut/numërimin e retikulociteve), studime të hekurit duke përfshirë ferritinën, CRP dhe funksionin e veshkave. FBE aktuale duhet të krahasohet me çdo rezultat të mëparshëm të ekzaminimit të plotë të gjakut .

Në pacientët pa një shpjegim të qartë fiziologjik për mungesën e hekurit (veçanërisht burrat dhe gratë pas menopauzës), referimi tek një specialist i duhur për hetim/menaxhimin e mëtejshëm (për vlerësim me kolonoskopi/gastroskopi për të përjashtuar një burim gjakderdhjeje gastrointestinale, veçanërisht nga një lezion malinj ) duhet të bëhet. Pacientët me mungesë hekuri duhet të vlerësohen për sëmundje celiake të padiagnostikuar./ Marrë nga faqja në Facebook e mjekut Alket Koroshi.